Persoonlijk functioneer ik bij temperaturen boven de 30 graden al niet meer. De komende dagen lijkt zelfs 36 graden haalbaar. Een droom voor zonaanbidders, drama voor mensen zoals ik en wellicht werk aan de bak voor de EHBO-er.
Oververhitting ken je waarschijnlijk al. In de EHBO kennen we er vier fasen van, namelijk hittekramp, hitteflauwte/-uitputting, hittestuwing en als meest ernstige vorm hitteberoerte. Van die laatste is een naar voorbeeld bekend uit de Dam tot Damoop, waar een dame is overleden na een hitteberoerte en slechte eerste hulp.
Gelukkig zijn ernstige incidenten in normale omstandigheden niet te verwachten: goed drinken, de schaduw opzoeken, een petje dragen en insmeren en niet te veel fysiek inspannen zijn logische voorzorgsmaatregelen. Maar in die voorzorgsmaatregelen zit ook een letsel waar je niet direct aan denkt, namelijk hyponatriëmie of makkelijker een tekort aan zouten in het luicaahm
Je bloed is een samenstel van verschillende stoffen. Om optimaal te functioneren moeten die in balans zijn, passend bij jouw behoefte en de omstandigheden. Een duidelijk voorbeeld daarvan is glucose (een suiker). Die balans geldt ook voor natrium (een zout). Hyponatriëmie treedt op als de balans tussen water en zouten verstoord is.
Symptomen van hyponatriëmie
In volgorde van ernst en tijdverloop
- Slapheid
- Misselijkheid of braken
- Hoofdpijn
- Verward of geïrriteerd
- Duizeligheid
- Verwarde spraak
- Spierkramp of -trekkingen
Ernstige hyponatriëmie kan zorgen bewustzijnsstoornissen of een insult (epileptische aanval).
Eerste hulp bij hyponatriëmie
Allereerst, hef de oorzaak op. Zorg dat je iemand naar een koele, rustige omgeving verplaatst, doe overbodige kleding uit en laat het slachtoffer in eerste instantie niet meer drinken. Bel verder altijd direct 112 als het slachtoffer buiten bewustzijn is of niet meer adequaat ademt.
Het tekort aan zouten ontstaat bij warm weer vaak omdat mensen wél veel drinken, maar geen zin hebben om te eten. Dit wordt dan ook wel een ‘tea and toast’ hyponatriëmie genoemd. De eerste hulp bestaat eerst uit vragen: wat is er gebeurd? Zorg dat je er goed achter probeert te komen of het gaat om uitdroging, oververhitting of hyponatriëmie. Dat kun je dus niet zien, maar moet je écht vragen.
Gaat het om een matige hyponatriëmie, dan zijn zouten dus de oplossing. Die kun je geven door iemand matig zout te laten eten. Door zout eten wordt de maag het beste geactiveerd. Een zoutje, kaasstengel of wat bouillon (ja warm, juist met dit weer) doen het uitstekend. Gaat iemand weer op pad? Adviseer dan niet alleen water te drinken, maar bijvoorbeeld ook sportdrank. Drink kleine slokjes en niet ijskoud.
