Allereerst moet ik bekennen, ik ben geen expert als het gaat om barbecueën. Ik ben vegetariër en eerlijk is eerlijk; dan is de barbecue wat minder spannend. Van EHBO heb ik dan weer wel verstand. Zo weet ik dat jaarlijks in juni, juli en augustus een piek ontstaat in aantal mensen die zich bij de eerste hulp melden met brandwonden. Het is dan vooral bij mooi (BBQ) weer. 71% van de slachtoffers is man. De leeftijd ligt vooral tussen de 5 en 29 jaar.
Over brandwonden
Brandwonden zijn er in verschillende soorten en maten. De brandwonden bij een barbecue ongeval zijn zogenaamde “thermische” brandwonden. Ze ontstaan door direct contact met een heet oppervlak of door vlamverbranding.
Bij brandwonden worden één of meerdere lagen van de huid beschadigd. Hoe dieper de brandwond in de huid grijpt en hoe groter de brandwond is, hoe vervelender de gevolgen kunnen zijn. Dat wordt onder andere bepaald door de temperatuur en de duur dat je aan de hitte wordt blootgesteld.
Om de ernst van brandwonden duidelijk te maken bestaan er drie graden. Bij een eerstegraads brandwond is de huid rood, iets droog, pijnlijk en naderhand gezwollen. Bij een tweedegraads brandwond ziet het er ernstiger uit. De huid is rood met blaren of met loszittend vel. Als het door een hete vloeistof komt, kan de huid ook wit (gekookt) zijn. Bij de laatste graad (derdegraads) kan de huid of kunnen de vellen zwart (verkoold) zijn.
Eerste hulp bij brandwonden
“Eerst water, de rest komt later”. Dat was in de jaren negentig een leus uit een reclamespotje over brandwonden. Die boodschap is vandaag nog steeds enorm actueel, ook bij een barbecue ongeval. De meest bizarre trucjes en goed bedoelde tips hoor ik tijdens cursussen; pindakaas of rauw ei op een brandwond smeren, inwrijven met zand, inpakken met Biogaze. Samenvattend zit daar niet veel zinnigs bij.
Koel een brandwond 10 tot 20 minuten met stromend water
Gebruik lauw water, niet koud. Dat voorkomt onderkoeling, maakt het makkelijker volhouden en zorgt juist dat de verkoeling dieper in de huid trekt.
Zet de straal water niet direct op de brandwond, maar laat het water langs het lichaamsdeel stromen.
Is de brandwond onbereikbaar? Stap dan desnoods onder de douche.
Doe kleding rond de brandwond uit en sieraden aan het gewonde lichaamsdeel af, behalve als die aan de huid kleven.
Is de brandwond open (2e of 3e graads)? Bedek de brandwond dan losjes met niet verklevend verband. Heb je een hydrokompres? Dan kun je het koelen vervangen door het hydrokompres en direct daarmee bedekken. Bij chemische brandwonden altijd eerst spoelen.
Smeer niets op een brandwond. De enige verbranding waar iets op kan worden gesmeerd is die door de zon. Een dergelijke verbranding gaat echter meer geleidelijk.
Zoek met grote brandwonden of met elke tweede of derdegraads brandwond professionele hulp op.
Voorkomen is natuurlijk beter! Lees daarom hier de tips van de brandweer over veilig barbecueën.
