Terugkerende vraag bij de EHBO opleiding is: “waar moet ik het slachtoffer naar toe sturen?” Dat is inderdaad een lastige vraag, daarom hier wat tips.
112 bellen en de ambulance
We beginnen met een belangrijke conclusie: 112 bellen is in Nederland gratis en niet strafbaar, tenzij je doelbewust aan het “klieren” bent. Twijfel je of 112 nodig is? Bel dan vooral, het is uiteraard zonde als het nodig is en er géén ambulance komt.
Op de meldkamer van 112 zitten (als je eenmaal hebt gezegd dat je een ambulance nodig hebt) centralisten met een medische achtergrond. Ze stellen je duidelijke vragen om zo vast te stellen of en hoe snel er een ambulance nodig is, dat noem je triage. Als stelregel kun je hier aanhouden dat een ambulance noodzakelijk of nuttig is als het slachtoffer niet mobiel is, maar uiteraard vooral als er een levensbedreigende situatie is. Denk dan aan een reanimatiegeval, bewustzijnsverlies, een hevige bloeding of een shock na een insectensteek.
De ambulance kan met drie prioriteiten uitrijden, namelijk A1, A2 en B. Bij een levensbedreigende situatie (A1) rijdt de ambulance met optische en akoestische signalen (zwaailicht en sirene) en is binnen 15 minuten aanwezig.
In sommige regio’s bel je een ambulance, maar komt soms de brandweer. Nee, ze hebben zich niet vergist. Die brandweermannen of -vrouwen zijn “first responders”. Zij hebben aan aanvullende opleiding en verlenen soms eerste hulp handelingen, vooral in regio’s waar de ambulance langer op zich laat wachten.
Eerste hulp of huisartsenpost?
Misschien wist je het niet, maar de afdeling spoedeisende hulp van het ziekenhuis is een specialistische afdeling voor verpleegkundige zorg bij acute verwondingen of aandoeningen. Zoals je met pijn in je oor ook niet spontaan naar de KNO-arts gaat, zo is het ook met de afdeling spoedeisende hulp. Het moet écht spoed zijn, of de ambulance of (huis)arts hebben besloten dat je hierheen moet. Het kan gebeuren dat je bij de spoedeisende post van het ziekenhuis wordt teruggestuurd naar de huisartsenpost. Dat lijkt gemeen, maar is eigenlijk bijzonder attent. Huisartsenzorg wordt vergoed door de ziektekostenverzekering, de afdeling spoedeisende hulp niet altijd.
De huisartsenpost (HAP) is een centrale plaats waar 24 uur per dag huisartsen, huisartsassistentes en praktijkondersteuners aanwezig zijn. Die huisartsen doen dat volgens een vastgesteld rooster. Ook jouw eigen huisarts kan daar dus soms werken, maar je wordt vaak geholpen door een andere huisarts dan jouw eigen huisarts. De huisartsenpost is bedoeld voor zorg die niet kan wachten tot de volgende werkdag. Heb je een hechting nodig? Denk je dat er meer met je enkel aan de hand is dan een simpele kneuzing? Wil die bloedneus niet stoppen? Bel eerst de huisartsenpost en ga er vervolgens (als je een afspraak hebt) naar toe. Soms wordt je door de triagist van de huisartsenpost alsnog naar de spoedeisende hulp (SEH) van het ziekenhuis gestuurd. Maak je dan geen zorgen om de kosten, je bent doorverwezen en het is kennelijk echt nodig. Hier ben je nou voor verzekerd.
Huisartsenambulance
Ook de artsen die op de huisartsenpost werken moeten soms ergens met spoed naar toe. Ze worden dan gereden in een ambulancevoertuig. Daarmee kunnen ze geen patiënten vervoeren. Wel hebben ze apparatuur bij zich die de huisarts vroeger niet bij zich had toen de huisarts op de fiets met dat dubieuze leren tasje rondreed.
De chauffeur van het “HAP-voertuig” heeft bijna dezelfde opleiding als een normale ambulancechauffeur en assisteert de huisarts bij de medische handelingen. ook is hij of zij het verbindingslijntje naar de centrale, de huisartsenpost en het ziekenhuis. Als het volgens de huisarts nodig is, zorgt hij voor een ambulance waar in mee kunt naar een ziekenhuis.
Voorkomen is beter…
Een héél klein beetje reclame, maar ook echt waar. Als je een EHBO opleiding haalt, zijn sommige bezoekjes niet meer nodig. Met een verzwikte enkel naar het ziekenhuis? Niet nodig! Naar de huisartsenpost? Ook niet altijd nodig. Als je een EHBO diploma hebt gehaald, weet je de eerste hulp te verlenen. In sommige gevallen is dat voldoende. Lees hier hoe je EHBO opleiding kunt volgen.