De Niet-reanimeren-penning
Een niet-reanimerenpenning is een rechtsgeldige wilsverklaring van een mens waarmee hij aangeeft geen reanimatie te willen als dit nodig is. Een niet-reanimeren-penning (of in het Engels soms populair “DNR” genoemd: Do not rescucitate), vraag je aan bij de Patiëntenfederatie. Zo’n penning aanvragen gaat niet zomaar en is niet gratis. Zo denken mensen goed na over de beslissing. Degene die de penning aanvraagt, draagt die daarna zichtbaar op het lichaam.
Reanimatie, een recht of een plicht?
Het verschilt wie je bent om goed antwoord te geven op die vraag. Burgers, niet zijnde artsen, zijn verplicht naar beste kunnen hulp te verlenen als het er op aan komt. Simpel gezegd is dat wat in artikel 446 van het wetboek van Strafrecht staat.
Voor artsen is dat anders. Zij hebben een eed of belofte afgelegd, waarmee zij beloven geen medische handelingen te verlenen in strijd met de wil van de patiënt. Doen zij dat toch, dan zijn zij “tuchtrechtelijk” strafbaar.
Voor andere professionals zoals ambulancemedewerkers, politie en beroepsgroepen die relatief vaak met reanimatie in aanraking komen is er een grijs gebied. Van de medewerkers mag een andere mate van professionaliteit verwacht worden en wellicht meer “afstand”, al blijft een reanimatie ingrijpend. Brandweer en veel ambulancediensten hebben hiervoor een “gedragscode” in het leven geroepen. Hoewel deze groepen beschermd worden door de “plicht” te helpen, zijn zij in hogere mate “verwijtbaar”. Dat is de reden voor de gedragscodes. Die gelden overigens wanneer zij in dienst zijn en in sommige gevallen alleen als er een “behandelrelatie” is.
Niet-reanimerenpenning voor EHBO’ers
EHBO’ers zijn in de termen zoals hierboven genoemd “leken”. Gewone burgers, geen arts en zonder “behandelrelatie”. Dat maakt de zaak anders. Als je het EHBO diploma hebt of op een andere manier hebt leren reanimeren, heb je dezelfde plicht als elke burger: hulpverlenen. Feit is alleen dat je met een EHBO of reanimatiecursus meer en beter kunt helpen.
De Nederlandse reanimatieraad maakt de richtlijnen voor reanimatie voor professionals en leken. Dat zijn richtlijnen die in Europees verband worden afgestemd. Zij hebben een vrij duidelijk statement over de niet-reanimerenpenning:
“Een reanimatiepoging hoeft niet te worden ondernomen als vóór aanvang duidelijk is dat de patiënt een rechtsgeldige niet-reanimatieverklaring heeft.”
Oftewel:
- Je bent nog niet begonnen
- Je ziet dat het bewusteloze slachtoffer dat niet ademt een penning draagt
- Dan mag je besluiten niet te starten.
Zoek niet naar een penning, dat kost waardevolle tijd. Ben je eenmaal begonnen met reanimeren en komt later een penning aan het licht, dan is het advies door te gaan met reanimatie tot de hulpdiensten komen. Zij kunnen besluiten te stoppen. Jij hebt dan alles gedaan wat redelijkerwijs van je verwacht kan worden.
Die “rechtsgeldige” wilsverklaring is voor jou moeilijk te beoordelen. Van de niet-reanimerenpenning van de Patiëntenfederatie is algemeen geaccepteerd dat deze aan die omschrijving voldoet. Zie je die, dan kun je er dus van uit gaan dat het geldig is, als de foto van de persoon voldoende overeenkomt met het gezicht van het slachtoffer.
Reanimeren blijven oefenen
De opleiding reanimatie is in Nederland gericht op het bereiken van “routine”. Door telkens handelingen te herhalen handel je meer op automatisme. In de cursus hoort aandacht voor de niet-reanimeren-penning daarom zeker thuis. Door voldoende opleiding, genoeg vertrouwen in je reanimatievaardigheden en kennis van de niet-reanimeren-penning, kun je een goede beslissing maken als het er op aan komt.